ایران عبدی؛ مهرداد نغزگوی کهن
دوره 10، شماره 19 ، دی 1397، ، صفحه 97-118
چکیده
یکی از مهمترین مقولات صرفی - نحوی در حوزه زبانشناسی مطابقه است که به هماهنگی نظاممند بین ویژگیهای صوری و معنایی یک عنصر و ویژگیهای صوری عنصر دیگر اشاره دارد. در مطابقه مفاهیمی چون کنترلکننده، هدف، حوزه مطابقه، مشخصه، ارزش و شرط مطرح است. عوامل زبانی و فرازبانیِ مختلفی میتوانند بر این عناصر تأثیر بگذارند و باعث گوناگونیهای ...
بیشتر
یکی از مهمترین مقولات صرفی - نحوی در حوزه زبانشناسی مطابقه است که به هماهنگی نظاممند بین ویژگیهای صوری و معنایی یک عنصر و ویژگیهای صوری عنصر دیگر اشاره دارد. در مطابقه مفاهیمی چون کنترلکننده، هدف، حوزه مطابقه، مشخصه، ارزش و شرط مطرح است. عوامل زبانی و فرازبانیِ مختلفی میتوانند بر این عناصر تأثیر بگذارند و باعث گوناگونیهای مطابقه شوند. میزان این گوناگونیها بسته به عوامل خاصی، از زبانی به زبان دیگر متفاوت است که با توجه به بافت مطابقه میتواند اجباری، اختیاری و یا اجتنابی باشد. با توجه به اهمیت شناسایی و مطالعه این عوامل، هدف ما در این پژوهش، بررسی پیکرهبنیادِ دستگاه مطابقه فعلی در گویش زینآبادی است که بر اساس آرای کُربت (2001) انجام میگیرد. در این راستا به عوامل زبانی و فرازبانی اشاره میکنیم که در چگونگی مطابقه نقش دارند. دادههای این تحقیق نشان میدهد در 05/34 درصد بندهای فعلی، هدف با کنترلکننده دارای تطابق نحوی و معنایی است و در بقیهی موارد، هدف با کنترلکننده تطابق نحوی یا معنایی ندارد. بنابراین مطابقه در زینآبادی به سمت نامتعارف آن میل دارد. در بین بندهای فعلی دارای مطابقه نامتعارف، عامل ضمیراندازی و پس از آن به ترتیب عامل جانداری و شرط ادب باعث تشکیل صورتهای نامتعارف مطابقه در این گویش هستند.
